
22 czerwca, podczas drugiego dnia 21 posiedzenia Sejmu, Izba uchwaliła nowelizację ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw. Ostatni etap to podpis Prezydenta oraz ostateczne wejście w życie nowych regulacji.
Przedstawiamy kolejną odsłonę informacji nt. zmian, dotyczących zarówno zamawiających zobowiązanych do stosowania przepisów prawa zamówień publicznych, jak i wykonawców ubiegających się o publiczne kontrakty. Tym razem przyjrzymy się zagadnieniu centralizacji zakupów w sektorze publicznym oraz zasadom dotyczącym udzielania tego rodzaju zamówień po nowelizacji.
Zasady udzielania zamówień
Postępowanie o udzielenie zamówienia przygotowuje i przeprowadza zamawiający (art. 15 ust. 1 Pzp). Zamawiający może powierzyć przygotowanie lub przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego własnej jednostce organizacyjnej lub osobie trzeciej. Podmioty wskazane wyżej działają wówczas jako pełnomocnicy zamawiającego.
Powierzenie czynności osobie trzeciej może nastąpić w podobny sposób, jak powierzenie jej własnej jednostce organizacyjnej. Jeżeli jednak w wyniku szacowania wartości przedmiotu zamówienia okaże się, że wartość przekracza kwoty, od których zamawiający jest zobowiązany stosować przepisy Pzp, wówczas zamawiający w celu powierzenia musi skorzystać z jednego z trybów określonych w przepisach art. 10 Pzp.
Najczęściej w praktyce czynności wykonywane przez osoby trzecie w wyniku takiego właśnie powierzenia dotyczą zadań wykonywanych przez inwestorów zastępczych. Częstym tego przykładem jest powierzenie brokerowi ubezpieczeniowemu czynności związanych z przygotowaniem lub przeprowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na usługi ubezpieczenia mienia i odpowiedzialności cywilnej zamawiającego.
Nowelizacja przewiduje także dodanie do obecnego art. 15 nowego ustępu dotyczącego tzw. „pomocniczych działań zakupowych”. Zgodnie z jego brzmieniem pomocnicze działania zakupowe będą polegały na zapewnieniu wsparcia dla działań zakupowych, w szczególności przez:
- zapewnienie infrastruktury zakupowej umożliwiającej zamawiającemu udzielanie zamówień lub umów ramowych,
- doradztwo dotyczące przeprowadzenia lub planowania postępowań o udzielenie zamówienia publicznego,
- przygotowanie postępowań o udzielenie zamówienia i przeprowadzeni ich w imieniu i na rzecz zamawiającego.
Katalog czynności obejmujących pomocnicze działania zakupowe na rzecz zamawiających w myśl nowych regulacji ma charakter otwarty, dlatego też zamawiający będą mogli na bieżąco regulować i kształtować swoje potrzeby w tym zakresie i realizować je za pośrednictwem nowej, ustawowej regulacji.
W związku z wprowadzoną treścią do przepisu ustawy pozostaje mieć nadzieję, że zachęci ona zamawiających do sięgania po usługi podmiotów będących w stanie przeprowadzić proces zakupowy dla podmiotów publicznych w sposób zapewniający optymalne wykorzystanie środków finansowych. Oby również po stronie zamawiających zobowiązanych do stosowania Pzp znalazły się jednostki widzące korzyści płynące z takiej współpracy.
Zamówienia centralne
W zamówieniach publicznych już dziś istnieje instytucja centralnego zamawiającego (art. 15 Pzp). Nowelizacja wprowadza jednak w funkcjonowaniu centralnych zamawiających pewne zmiany, rozszerzając zakres zastosowania zamówień centralnych także na jednostki samorządu terytorialnego.
Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 Pzp centralny zamawiający może przygotować i przeprowadzić postępowanie o udzielenie zamówienia, udzielać zamówień lub zawierać umowy ramowe na potrzeby zamawiających z administracji rządowej, jeżeli zamówienie jest związane z działalnością więcej niż jednego zamawiającego.
Centralizacja zamówień w sektorze publicznym po nowelizacji nabierze nowego wymiaru. Zgodnie z treścią projektowanego przepisu art. 15c organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego będzie mógł w drodze uchwały:
- wskazać, albo powołać podmiot wykonujący działania centralnego zamawiającego, albo określić sposób powoływania takich podmiotów,
- określić zakres działania tych podmiotów,
- oznaczyć zamawiających zobowiązanych do nabywania określonych rodzajów zamówień od centralnego zamawiającego , udzielenia zamówień na podstawie umowy ramowej zawartej przez centralnego zamawiającego lub objętych dynamicznym systemem zakupów obsługiwanych przez centralnego zamawiającego,
- określić sposób współdziałania z centralnym zamawiającym,
– mając na względzie zapewnienie większej efektywności, profesjonalizacji udzielania zamówień oraz zwiększenie konkurencyjności.
Tym samym sięgnięcie po rozwiązania formalne, jakie niosą ze sobą znowelizowane przepisy, szczególnie w odniesieniu do sektora samorządowego, pozwoli na osiągnięcie wymiernych korzyści, które od dłuższego czasu są zauważalne w zakupach w biznesie.
Do wymiernych korzyści związanych z centralizacją zakupów zaliczyć można w szczególności: optymalizację zasobów ludzkich u zamawiających uczestniczących w procesie zakupowym, konsolidację potrzeb zakupowych oraz wykorzystanie w ramach negocjacji możliwości jakie daje tzw. „efekt skali”, szansa na osiągnięcie większej efektywności zakupowej poprzez ograniczenie chociażby zbędnych procesów logistycznych.